LỜI NÓI ĐẦU
Vào ngày 06/10/2018,tình cờ Thi Nang được đọc bài viết:”NGUYỄN THỊ MINH KHAI và LÊ HỒNG PHONG”
Nhân kỷ niệm 110 năm ngày sinh (6/9/1902 – 6/9/2012) và cũng là 70 năm ngày mất (6/9/1942 – 6/9/2012)
của Tổng bí thư Lê Hồng Phong,hội Nhà văn thành phố Hồ Chí Minh đã giới thiệu bài viết của Tiến sĩ Lê Thị Bích Hồng.
Sau đó có [một số bổ sung hoặc hiệu đính nhỏ:do Giáo sư Tiến sĩ,Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Huy Dung (em ruột áp út của Nguyễn Thị Minh Khai)]
đăng lại trên trang facebook của Giáo sư Tiến sĩ,Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Huy Dung.Sau khi đọc xong,tôi vô cùng xúc động và ngưỡng mộ trước
sự hy sinh vì nước vì dân của gia đình Tổng bí thư Lê Hồng Phong và Nguyễn Thị Minh Khai.Đến ngày 18/10/2018,tôi viết bài thơ Đường luật:
VÔ CÙNG CẢM PHỤC,NGƯỠNG MỘ VÀ THƯƠNG TIẾC NGUYỄN THỊ MINH KHAI!
Ngưỡng mộ nhân tài của núi sông
Rời con giữa buổi cách xa chồng
Hình thon chẳng sợ quân thù đánh
Dáng nhỏ nào e lũ giặc còng
Dũng cảm đương đầu trong ngục thất
Kiên cường đối mặt trước xiềng gông
Vô cùng cảm phục và thương tiếc!
Nguyễn Thị Minh Khai đổ máu hồng
Tôi thấy vẫn chưa đủ về công lao to lớn và sự hy sinh cao cả của hai vị anh hùng Lê Hồng Phong và Nguyễn Thị Minh Khai.
Do đó,tôi nghiên cứu thêm về lịch sử Cách mạng Việt Nam và vào ngày 12/12/2018,tôi xin phép Thầy Nguyễn Huy Dung cùng với gia đình Thầy
và Tiến sĩ Lê Thị Bích Hồng cho tôi được phỏng theo bài viết nêu trên để viết:”TẤM GƯƠNG TRUNG LIỆT DIỄN CA” này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn:
- Hội Nhà văn thành phố Hồ Chí Minh,Giáo sư Tiến sĩ,Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Huy Dung và Tiến sĩ Lê Thị Bích Hồng
Với lời thơ giản dị và mộc mạc,tôi hy vọng sẽ giúp cho quý độc giả hiểu được ít nhiều về quá trình hoạt động Cách mạng
của hai vị anh hùng Lê Hồng Phong và Nguyễn Thị Minh Khai.
Thành phố Hồ Chí Minh,ngày 08/04/2019
Tác giả: Phạm Văn Náng
Bút danh: Thi Nang

001.Thực dân Pháp ngang tàng bạo ngược

Chúng điều binh xâm lược nước ta

Quân thù giày xéo sơn hà

Gây ra thảm họa xót xa não lòng

Người Việt Nam xung phong chiến trận

Nhìn quê hương uất hận dâng trào

Chung lưng đấu cật đồng bào

Biết bao nhiêu giọt máu đào tuôn rơi!

Nguyễn Tất Thành đành rời xứ sở

010.Đã lên đường chẳng sợ nguy nan

Luôn luôn vững chí bền gan

Quyết tâm giải phóng giang san quê nhà

Ra hải ngoại bôn ba xuôi ngược

Tìm con đường cứu nước cứu dân

Gia công nỗ lực góp phần

Đem tài đuổi giặc,xả thân giúp đời.

Nguyễn Huy Bình chuyển nơi cư trú

Từ Hà Nội vào ngụ ở Vinh

Tận tâm chăm sóc gia đình

020.Trọn lòng chung thủy,vẹn tình sắt son

Đậu Thị Thư sinh con gái cả

Thêm niềm vui rộn rã trong nhà

Hài nhi bên cạnh mẹ cha

Trước tên là Vịnh sau là Minh Khai

Thời niên thiếu miệt mài học tập

Bàn tay thon xách cặp đến trường

Thân hình nhỏ nhắn dễ thương

Hồn nhiên trên nẻo quê hương đi về

Thầy Trần Phú không nề khó nhọc

030.Rất nhiệt tình dạy học hăng say

Quan tâm giáo dục Minh Khai

Theo đường Cách mạng tương lai huy hoàng.

Càng lớn càng đoan trang thùy mị

Tháng ngày qua dáng mĩ miều thêm

Từng đêm giấc ngủ êm đềm

Cận kề cha mẹ đầy niềm hân hoan.

Thấy đồng bào gian nan khổ sở!

Ở nhiều nơi cửa vỡ nhà tan!

Buồn thay!Pháp chiếm giang sơn

040.Lòng đầy phẫn uất căm hờn sục sôi

Ngẩng trông trời mây trôi lơ lửng

Cúi nhìn đất Người đứng nghĩ suy

Minh Khai cương quyết ra đi

Đâu màng mưa nắng,sá gì gió sương!

Mười sáu tuổi lên đường Cách mạng

Mong đêm tàn rực sáng ban mai

Vượt qua bể khổ trần ai

Xiềng gông không sợ,chông gai chẳng nề

Suốt năm dài bộn bề công việc

050.Dấn thân vào nào tiếc tuổi xanh

Phong trào vận động đấu tranh

Nhân dân hưởng ứng nhiệt thành tham gia

Minh Khai rất thiết tha yêu nước

Vào Đảng Tân Việt được vài năm

Chung lòng chống giặc ngoại xâm

Thường xuyên luyện chí rèn tâm kiên cường

Rồi bí mật lên đường xuất ngoại

Đã giả trai chẳng ngại ngần chi

Chuyến tàu Trung Quốc chở đi

060.Sang nơi Hương Cảng thoát ly gia đình

Mang nặng trong lòng tình xứ sở

Ngắm vầng trăng sáng ở phương xa

Bồi hồi nhớ mẹ thương cha

Nhớ em đang ngụ quê nhà đợi trông

Làm ở Văn phòng Đông Phương Bộ

Chẳng nề hà cực khổ gian nan

Chỉ mong dân hết cơ hàn

Muôn nhà thoát cảnh lầm than khốn cùng.

Giữ vững lòng kiên trung son sắt

070.Nguyễn Ái Quốc dìu dắt Minh Khai

Ngày ngày luyện đức rèn tài

Trau dồi lý luận,mê say học hành

Về phương pháp đấu tranh chính trị

Và kinh nghiệm tích lũy của Người

Minh Khai tạc dạ từng lời

Tận tâm để giúp cho đời bình yên

Nhận công tác tuyên truyền vận động

Cùng vùng lên giải phóng non sông

Biểu tình,bãi khóa,đình công

080.Hội viên phụ nữ xung phong đi đầu

Không e ngại dãi dầu mưa nắng

Liên lạc qua những chặng đường dài

Coi thường nguy hiểm chông gai

Nối liền tổ chức trong ngoài nước ta

Tình quê hương đậm đà tha thiết

Tình đồng chí đất Việt thân yêu

Minh Khai nỗ lực sáng chiều

Ra công huấn luyện cho nhiều học viên

Thành cán bộ trung kiên của Đảng

090.Trở nên người Cách mạng ngoan cường

Sẵn sàng dấn bước lên đường

Xông pha lửa đạn tiền phương diệt thù

Làm công tác mặc dù khổ ải

Nhưng lòng Người chảng ngại gian lao

Hoàn thành nhiệm vụ được giao

Minh Khai được kết nạp vào Đảng ta

Nàng vẫn còn bôn ba viễn xứ

Thường tiếp thu ngoại ngữ rất nhanh

Ngày đêm tranh thủ học hành

100.Tinh thông tiếng Pháp,tiếng Anh,tiếng Tàu

Trong gian khó cùng nhau nỗ lực

Nguyện chung lòng hợp sức vượt qua

Quên mình để cứu nước nhà

Kề vai sát cánh tham gia góp phần

Nguyễn Ái Quốc ân cần giảng giải:

“Làm Cách mạng không ngại truân chuyên

Trui rèn ý chí trung kiên

Trau dồi đạo đức,thường xuyên sửa mình

Quyết chẳng sợ hy sinh gian khổ

110.Hãy vùng lên đánh đổ thực dân

Sẵn sàng vì nước xả thân

Luôn luôn giữ vững tinh thần xông pha

Phải sáng suốt nhìn xa trông rộng

Cùng chung tay giải phóng sơn hà

Không nề bão táp phong ba

Noi gương sáng của ông cha ngàn đời”

Minh Khai thấm thía lời Người dạy

Khắc vào tâm lẽ phải điều hay

Vừa làm vừa học hăng say

120.Vì dân vì Đảng đêm ngày gắng công.

Thuở ấy,Lê Hồng Phong cảm khái

Tiếng bom Phạm Hồng Thái vang lên

Làm cho rạng rỡ họ tên

Anh hùng ám sát toàn quyền Meclanh

Tiếc việc nước chưa thành bạn mất

Khiến lòng người chồng chất đau thương

Hồng Phong dấn bước dò phương

Rời Tâm Tâm Xã,tìm đường đấu tranh

Gặp Lý Thụy [1]đồng hành hoạt động

130.Được kết nạp vào “Cộng sản đoàn”

Đêm ngày vất vả lo toan

Hồng Phong hoàn tất chu toàn việc chung

Nơi Quảng Châu,anh hùng tương ngộ

Đã trải nhiều gian khổ không nao

Kiên tâm để cứu đồng bào

Cơ duyên gặp gỡ trời cao an bài

Nguyễn Ái Quốc hằng ngày huấn thị

Lê Hồng Phong luyện chí rèn tâm

Thời gian thấm thoát hai năm

140.Nhìn về Tổ quốc xa xăm nhói lòng

Rồi Đảng cử Hồng Phong đi học

Vượt qua bao đèo,dốc,suối,sông

Đến Trường Đại học Phương Đông

Ở Nga,ra sức gắng công học hành

Về chính trị nhiệt thành lĩnh hội

Về không quân rất đỗi tự hào

Còn đang nghiên cứu nâng cao

Quê nhà lâm cảnh máu đào tuôn rơi

Cơ sở Đảng nhiều nơi bị vỡ

150.Địch truy tìm bắt bớ Ủy viên

Nhiều đồng chí xuống cửu tuyền

Hay vào ngục thất ở miền trần gian

Trong lúc lũ tham tàn đày ải

Hồng Phong từ hải ngoại quay về

Trăm công nghìn việc bộn bề

Hết lòng phụng sự cho quê hương mình

Dù tính mạng hy sinh chẳng sợ

Xây dựng lại cơ sở Đảng ta

Công to đối với nước nhà

160.Trong thời kỳ ấy rất là gian nan.

Cùng lúc đó,tâm can quặn thắt

Mật thám Anh đã bắt Minh Khai

Anh thư lâm cảnh tù đày

Chịu nhiều đau đớn,đắng cay,phũ phàng

Nơi Quảng Châu không màng khổ sở

Trong nhà giam chẳng sợ xiềng gông

Dù thù tra tấn,cùm,còng

Vẫn luôn vững chí bền lòng không khai

Ba năm dài,đêm ngày khốn khó

170.Nhờ “Cứu tế đỏ” có từ tâm

Minh Khai thoát cảnh giam cầm

Ở nơi Thượng Hải âm thầm may thuê

Mỗi tối trông về quê man mác

Tìm đường để liên lạc Đảng ta

Sớm chiều thường hỏi dò la

Rồi cùng đồng chí bôn ba xứ người

Nở nụ cười vui tươi thân thiết

Qua bao ngày mải miết chờ mong

Minh Khai gặp gỡ Hồng Phong

180.Cả hai cảm thấy trong lòng xôn xao

Chàng “để ý” má đào tươi tắn

Nhìn thân nàng nhỏ nhắn,tay thon

Long lanh đôi mắt to tròn

Tính tình cương nghị,lòng son kiên cường

Duyên tao ngộ trên đường viễn xứ

Chàng “phải lòng” thục nữ dễ thương

Cùng nhau đang sống tha phương

Tình yêu chớm nở tỏa hương ngọt ngào.

Nàng thấy chàng thân cao,mắt sáng

190.Vầng trán rộng,hình dáng đẹp trai

Là người có đức,có tài

Mặt mày tuấn tú,bàn tay chai sần

Trải mấy năm chuyên cần làm thợ

Biết đâu là duyên nợ ba sinh?

Trao lời gửi ý chân tình

Tận tâm vì nước,hết mình vì dân

Lúc xã giao ân cần hòa nhã

Khi hài hước rộn rã niềm vui

Sẻ chia cay đắng ngọt bùi

200.Dựng xây hạnh phúc,đẩy lùi khổ đau

Thường làm cho tươi màu cuộc sống

Được nhiều người quý trọng mến thương

Nàng yêu người bạn đồng hương

Nghe lòng lưu luyến vấn vương đêm ngày

Đứng trước chàng,nàng hay e lệ

Càng rụt rè càng dễ thương sao!

Hây hây ửng đỏ má đào

Lời vàng ý ngọc khắc vào trong tâm.

Chàng đã gặp tri âm tri kỷ

210.Từng canh dài suy nghĩ nhớ nhung

Thuyền quyên kề cận anh hùng

Một lòng son sắt thủy chung đợi chờ.

Lễ kết hôn đơn sơ giản dị

Nồng ấm tình đồng chí thân yêu

Vui vầy một bữa cơm chiều

Đậm đà,tươm tất hơn nhiều ngày qua

Thêm kẹo,lạc rang và thuốc lá

Trong ngày vui rộn rã nói cười

Minh Khai hớn hở xinh tươi

220.Hồng Phong thắm thiết yêu người cùng quê

Hoàng Văn Nọn khi về hơi trễ

Hỏi: “Minh Khai biết lễ gì không?”

Cô dâu sắc mặt ửng hồng

Lắc đầu bẽn lẽn mà không trả lời.

Lễ thành hôn ở nơi Thượng Hải

Vượt đường dài chẳng ngại xa xôi

Hai Người xứng lứa vừa đôi

Vài ba đồng chí cùng ngồi kề bên

Hà Huy Tập đứng lên,tuyên bố:

230. “Kể từ khi tao ngộ đến nay

Duy[2],Vương[3]:gái sắc,trai tài

Tâm đầu ý hợp bao ngày tương thân

Đảng còn nghèo,đang cần bảo mật

Nên làm hôn lễ thật đơn sơ

Từ đây kết tóc xe tơ

Cho anh chị thỏa ước mơ của mình

Kề cận nhau thắm tình đồng chí

Nghe đượm đà mỗi ý,từng câu

Chúc mừng chú rể cô dâu

240.Trăm năm hạnh phúc,bền lâu,nồng nàn”

Không có rượu,không đàn,chẳng hát

Thế mà lòng dào dạt vui tươi

Quây quần ấm áp tình người

Trao nhau ánh mắt nụ cười hân hoan.

Rồi Minh Khai lo toan quốc sự

Cùng Hồng Phong được cử sang Nga

Kề vai vượt nẻo đường xa

Hoàng Văn Nọn cũng tham gia đồng hành

Ba đồng chí nhiệt thành hăng hái

250.Luôn bền gan chẳng ngại phong ba

Dù thân tuyết phủ sương sa

Nhưng lòng vẫn nhớ quê nhà,nhân dân.

Tham dự đại hội lần thứ bảy[4]

Qua mấy kỳ rồi lại diễn ra

Những ngày ở Matxcơva

Minh Khai với bí danh là Phan Lan

Tham luận trên diễn đàn viễn xứ:

“Về vai trò phụ nữ đấu tranh

Tràn đầy khí thế tuổi xanh

260.Ước ao cuộc sống yên lành ấm no

Mong nước nhà tự do,độc lập

Cùng nhân loại ở khắp trần gian

Chống quân đế quốc tham tàn

Cho đời hạnh phúc,giang san thái hòa”

Được bè bạn gần xa cảm mến

Lúc Minh Khai đã đến Liên Xô

Tương phùng ở chốn thủ đô

Thắm tình đồng chí khi vô nơi này.

Hồng Phong cũng hăng say diễn thuyết:

270. ” Về Xô Viết Nghệ Tĩnh can trường

Phong trào Cách mạng Đông Dương

Đảng ta nhẫn nại kiên cường tiến lên”

Đã gây tiếng vang trên thế giới

Được nhiều người phấn khởi mến yêu

Trong tâm đọng lại bao điều

Bao nhiêu dặm thẳm bấy nhiêu nghĩa tình.

Sau khi xét quá trình hoạt động

Đại hội bảy [5]trông rộng nhìn xa

Bấy giờ công nhận Đảng ta

280.Góp phần phát triển tạo đà vươn cao.

Đã trải qua phong trào cộng sản

Hồng Phong được bè bạn hân hoan

Và bầu đại biểu trung can

Nên chàng đắc cử vào Ban Chấp hành[6]

Với chức danh Ủy viên chính thức

Hồng Phong càng nỗ lực xông pha

Nâng cao vị thế nước nhà

Gia tăng uy tín Đảng ta bội phần

Những ngày tháng chàng gần gũi vợ

290.Trong thời gian đang ở nước Nga

Cùng đoàn đại biểu Đảng ta

Chuyến tàu chở họ lướt qua dặm trường

Vượt rừng cây bạch dương,thân thẳng

Vỏ màu trắng từng mảng bong ra

Tha hồ ngắm cảnh phương xa

Biết bao tình nghĩa đậm đà bên nhau!

Thanh thản xem sắc màu cuộc sống

Thảo nguyên xanh trải rộng mênh mông

Khắc ghi kỷ niệm vào lòng

300.Trên đường diệu vợi vợ chồng cùng đi

Khi đến Xi-bê-ri xa ngái

Mấy ngày qua đi lại an toàn

Hai đoàn Việt,Pháp liên hoan

Bữa cơm thân mật dâng tràn niềm vui

Cùng sẻ chia ngọt bùi hiện có

Để xua tan gian khó bao ngày

Vợ chồng ứng tác chung bài

Hồng Phong phổ nhạc,Minh Khai đặt lời

Chính phủ Nga giúp Người tấn tới

310.Cho Minh Khai cùng với Hồng Phong

Sau khi đi nghỉ hè xong

Về trường Đại học Phương Đông học hành

Những ngày đêm an lành tháng hạ

Thời gian thoải mái đã trôi qua

Thu về trên đất nước Nga

Khiến Người chạnh nhớ quê nhà thân thương

Hồng Phong đến nhà trường đón vợ

Cùng nhau đi dạo ở công viên

Nghe lòng tự tại an nhiên

320.Đây là khoảnh khắc bình yên trong đời

Trên ghế đá gần nơi bồn nước

Hai Người ngồi ngắm trước nhìn sau

Phút giây kề cận bên nhau

Thắm tình son trẻ,tươi màu tuổi xanh

Chàng cẩn thận rút nhanh tờ giấy

Gấp làm tư in mấy chữ Nga

Từ trong túi áo khoác ra

Chuyển giao cho vợ để mà báo tin

Khi đọc xong,nàng nhìn thật kỹ

330.Lê Hồng Phong đã ký tên vào

Những dòng đậm nét đẹp sao!

Giấy mời vừa được chàng trao tay nàng

Phan Lan đã sẵn sàng tư thế

Dự Đại hội Quốc tế Thanh niên

Với đồng chí ở trăm miền

Đến Nga là dịp đảng viên tương phùng

Nguyễn Ái Quốc cũng cùng tham dự

Chính Người đã đề cử Phan Lan

Tinh thần phấn khởi lạc quan

340.Nên nàng lo liệu chu toàn việc công

Sau khi tiến hành xong đại hội

Dù thời gian cứ vội trôi qua

Vẫn còn học ở trường Nga

Minh Khai tích cực tham gia viết bài

Vững niềm tin tương lai xán lạn

Nói về Đảng cộng sản thân thương

Góp công dẫn lối soi đường

Giúp cho phụ nữ kiên cường đấu tranh.

Năm ấy ở trong thành phố lạnh

350.Vào mùa đông trắng cảnh tuyết sa

Từng đêm giá rét cắt da

Minh Khai một dạ thiết tha thương chồng

Và xót Nọn là đồng chí tốt

Nén vào tâm chẳng thốt nên lời

Quê người đất khách xa khơi

Vượt qua sóng gió trong đời bao phen

Nàng đan chiếc áo len cho Nọn

Tấm lòng nhân trước ngọn gió đông

Rồi nàng cũng tặng Hồng Phong

360.Một khăn quàng cổ giúp chồng ấm thân

Minh Khai đã ân cần hỗ trợ

Chi tiền dành dụm thưở may thuê

Mặc dù công việc bộn bề

Vẫn lo chu đáo không hề thở than

Nọn quý áo nên chàng giữ mãi

Sau nhiều năm tặng lại Bảo tàng [7]

Trong lòng nghĩa nặng còn mang

Càng nhìn kỷ vật chàng càng nhớ ơn…

Đã trải qua nhiều cơn lạnh giá

370.Lê Hồng Phong vội vã lên đường

Đem tài phụng sự quê hương

Minh Khai học tiếp trong trường nước Nga

Tình vợ chồng đậm đà thân thiết

Bấy giờ đành ly biệt đôi nơi

Nàng còn ngụ chốn mù khơi

Chàng về nước Việt trong thời chiến tranh

Người ở lại thân hành vượt khó

Kẻ ra đi sương gió lạnh lùng

Nhìn nhau hẹn buổi tương phùng

380.Ngày đêm mong đợi vô cùng nhớ thương

Hồng Phong luôn kiên cường nhẫn nại

Khi Minh Khai trở lại quê nhà

Chung lòng hợp sức xông pha

Trải qua bão táp phong ba rất nhiều

Được đồng chí tin yêu nhất trí

Bầu nàng vào Xứ ủy Nam Kỳ

Minh Khai nỗ lực kiên trì

Thăm từng cơ sở chân đi mỏi nhừ

Nàng phụ trách Bí thư Thành ủy [8]

390.Cùng đồng chí bền bỉ giúp nhau

Vượt qua gian khó khổ đau

Gánh thêm Nhà máy đóng tàu Ba Son

Đã nhiều việc lại còn thêm nữa!

Kiêm Công ty xe lửa Sài Gòn

Hết mình phục vụ nước non

Chung tay góp sức làm tròn việc công

Vào thuở ấy,má hồng tươi sắc

Kiểu Phúc Kiến,nàng mặc hằng ngày

Sau lưng bím tóc buông dài

400.Một rèm tóc xén trên mày liễu xinh

Đã sẵn sàng quên mình cứu nước

Luôn dấn thân tiến bước giúp đời

Vợ chồng phải ở hai nơi

Giữ gìn bí mật,không rời xa dân

Lâu lâu có một lần tụ hội

Bàn việc xong,nàng vội đi ngay

Tương phùng rồi lại chia tay

Người đi kẻ ở phân hai dặm trường

Căn buồng nhỏ đặt giường bố hẹp

410.Ở miền Nam “Đất Thép Thành Đồng”

Nơi làm việc của Hồng Phong

Bền gan vững chí chung lòng đấu tranh

Minh Khai rất trung thành với Đảng

Là Ủy viên Cách mạng kiên cường

Xả thân bảo vệ quê hương

Hết lòng hết sức yêu thương đồng bào

Đã lãnh đạo phong trào phát triển

Vì non sông,cống hiến trí tài

Trải qua suốt mấy năm dài

420.Sáng chiều làm việc miệt mài say mê

Chỉ đạo nhiều vấn đề đúng lúc

Mười Cúc [9]rất cảm phục Minh Khai

Đức tài vẹn vẽ cả hai

Nói ba thứ tiếng nước ngoài tinh thông

Cùng Hồng Phong ở trong Nam Bộ

Lập Mặt trận Dân chủ Đông Dương

Từ thành phố đến ruộng nương

Đảng đang chỉ lối dẫn đường dân ta

Đương đầu chiến tranh và phát xít

430.Phòng chống lũ Trốt-kít chui vào…

Minh Khai chẳng quản gian lao

Đấu tranh quyết liệt,không nao núng lòng

Nàng đã cùng với chồng chuẩn bị

Văn kiện cho hội nghị thành công

Kề vai sát cánh Hồng Phong

Tận tâm phục vụ non sông của mình

Dự nhiều buổi mít tinh không ngại

Nàng là diễn giả tại Sài Gòn

Sáng ngời một tấm lòng son

440.Minh Khai xuất sắc làm tròn việc chung

Mùa xuân ấy vô cùng khổ ải

Lúc nàng sinh con gái đầu lòng

Bấy giờ đang cách xa chồng

Âm thầm chịu đựng mà không trách chàng

Càng nghĩ lại nàng càng lưu luyến

Đặt tên con: Lê Nguyễn Hồng Minh

Dù cho “vượt cạn” một mình

Vẫn không quên được bóng hình Hồng Phong

Giữa buổi nhớ thương chồng xa cách

450.Nàng qua nhiều thử thách gian lao

Quân thù khủng bố đồng bào

Dã man đàn áp phong trào của ta

Lòng Minh Khai xót xa,quặn thắt

Khi hay tin Pháp bắt giam chồng

Thương chồng đang bị cùm,còng

Cùng nhiều đồng chí ở trong Nam Kỳ

Đã mấy lần suy đi nghĩ lại

Nàng không hề quản ngại nguy nan

Do cần bảo mật phòng gian

460.Nên không gặp mặt để an ủi chàng

Mà chỉ nhờ người mang quà bánh

Gởi cho chàng giữa cảnh lao lung

Xiềng gông trói buộc anh hùng

Khiến cho thiếu phụ vô cùng nhớ thương.

Minh Khai vẫn kiên cường hoạt động

Đảng chủ trương mở rộng phong trào

Tuyên truyền vận động đồng bào

Chống quân phát xít sắp vào Đông Dương

Chống Bảo Đại còn đương tại vị

470.Triều nhà Nguyễn vận khí suy tàn

Chống phe phản động dã man

Gây ra bao cảnh lầm than đọa đày.

Nàng trải qua tháng ngày gian khó

Nhìn Hồng Minh,lệ nhỏ đôi dòng

Thương con rồi lại nhớ chồng

Cắn răng chịu đựng,nghe lòng xót xa

Nhiều nhiệm vụ rất là quan trọng

Nên Minh Khai phải sống xa con

Mặc dù thân thể héo hon

480.Nhưng nàng vẫn giữ lòng son sáng ngời

Hôm ấy,nàng rối bời đầu óc

Dùng tã dày để bọc hài nhi

Trao con cho bạn bế đi

Bùi ngùi trước phút chia ly đoạn trường

Xe thổ mộ trên đường rải đá

Nàng nhìn theo tím cả hoàng hôn

Con về Bà Điểm,Hóc Môn

Nương nhờ cơ sở ở thôn Vườn Trầu

Nàng không ngại dãi dầu sương gió

490.Đã bền gan vượt khó bao lần!

Cải trang thành một nông dân

Dấn thân vào nẻo đường trần chông gai

Lúc ban mai,Minh Khai đã đến

Cơ sở mới ở bến Bình Đông

Nào hay bại lộ việc công

Nên nàng bị bắt,đau lòng xiết bao!

Pháp đã giam nàng vào bốt giặc

Chúng khảo tra Năm Bắc [10]máu sa

Chịu đòn nát thịt tan da

500.Quân thù tra tấn rất là dã man

Như “máy bay lên sàn” sởn gáy

Hoặc đóng đinh vào mấy ngón tay…

Nàng luôn cương quyết không khai

Dù cho quằn quại hình hài đớn đau

Mật thám Pháp nhìn nhau thoái chí

Giải nàng sang Phú Mỹ,Sài Gòn

Kiên cường giữ vẹn lòng son

Ngày nào còn sống là còn đấu tranh

Lấy máu nàng viết thành tứ tuyệt [11]

510.Đã nêu cao khí tiết anh tài

Hiên ngang đứng giữa trần ai

Trải qua ngục thất chông gai không sờn

Nuốt căm hờn để rèn chí khí

Dù thân nàng đang bị xiềng gông

Vẫn luôn son sắt một lòng

Ngùi ngùi nhớ trẻ thương chồng thiết tha

Giặc Pháp muốn tìm ra duyên cớ

Khi biết nàng là vợ Hồng Phong

Chúng cho Năm Bắc gặp chồng

520.Để xem duyên thắm tình nồng thực hư

Hòng moi được tâm tư tình cảm

Trong lòng người can đảm kiên trung

Pháp dùng thủ đoạn hỏi cung

Bày mưu tính kế vô cùng hiểm sâu

Hai vợ chồng bấy lâu cách trở

Cùng nhau gặp lại ở lao tù

Dằn lòng trước mặt quân thù

Giả vờ xa lạ,mặc dù thân thương

Thằng Tây lai am tường tiếng Việt

530.Hỏi: “Hai Người quen biết nhau không?”

Minh Khai một mực cùng chồng

Trả lời “không biết” để phòng sài lang

Thằng Tây lai sỗ sàng tức giận:

“Sao chúng mày chẳng nhận nhau đi!

Bọn tao cho phép hài nhi

Vào thăm bố mẹ còn gì vui hơn”.

Mặc quân thù nổi cơn thịnh nộ

Hai vợ chồng vẫn cố thản nhiên

Tỏ ra mặt lạnh như tiền

540.Đẩy lùi thái độ cửa quyền của Tây

Giặc thất bại chua cay nhăn nhó

Hai Người đã đối phó thành công

Tình riêng nén chặt vào lòng

Làm sao hiểu được? Đừng hòng moi ra!

Hồng Phong nhớ buổi xa lìa vợ

Rời nhau lần cuối ở Hóc Môn

Chàng qua sóng gió dập dồn

Nàng còn trú ngụ trong thôn Vườn Trầu

Nhìn vợ hiền,chàng âu lo quá!

550.Giữa tháng ngày nàng đã mang thai

Hồng Phong vội hỏi Minh Khai

“Khi em sinh nở nhờ ai đỡ đần?”

Nàng ân cần trả lời nhỏ nhẹ:

“Em tin vượt cạn sẽ vuông tròn

Nương nhờ cô bác bà con

Anh đừng lo nghĩ héo hon cả người”

Trước phút rời xa,chàng dặn vợ:

“Sau khi em sinh nở yên lành

Chuyển vài dòng chữ cho anh

560.Từng ngày mong nhớ,từng canh ngóng chờ”

Nàng đã viết lá thơ đem gởi

Thế mà vẫn chưa tới tay chồng

Tình cờ,ở chốn hỏi cung

Cô Trinh [12]ngầm báo cho Hồng Phong rồi

Thật xót xa khi ngồi kế cận

Vờ không quen không nhận biết nhau

Dù cho trong dạ đớn đau

Nhưng luôn giữ vẹn trước sau một lòng

Minh Khai xót thương chồng khổ sở

570.Bị giặc Tây bắt bớ hai lần

Giam cầm đày đọa tấm thân

Dẫu nguy vẫn giữ tinh thần trung kiên

Lần đầu tiên ở trong nhà đá

Sau nửa năm được thả cho về

Hồng Phong phải trở lại quê

Quân thù quản chế khó bề vãng lai

Lần thứ hai bước vào ngục thất

Lê Hồng Phong nếm mật nằm gai

Làm thơ để tặng Minh Khai

580.Ngầm nhờ người gởi đến tay của nàng

Câu thơ chàng viết trên quạt giấy

Nàng đọc xong bỗng thấy lệ trào

Xót thương một đấng anh hào

Mới ra cửa khám lại vào nhà giam

Bao tháng ngày đồng cam cộng khổ

Dù nguy nan vẫn cố vượt qua

Quân thù tiếp tục khảo tra

Thế mà chúng chẳng tìm ra được gì

Lũ giặc Tây lương tri đã cạn

590.Tòa tiểu hình kết án Hồng Phong

Năm năm phải chịu xiềng gông

Mười năm quản thúc,điều không ai ngờ!

Rồi sau đó rời bờ tách bến

Giặc đưa chàng ra đến biển khơi

Giam vào ngục tối xa vời

Chàng nơi Côn Đảo,nàng nơi Sài Gòn.

Ở trong tù héo hon thể xác

Minh Khai vẫn liên lạc bên ngoài

Qua nhiều sóng gió chông gai

600.Bền gan giữa cảnh tù đày khổ thân

Nàng tìm cách góp phần lãnh đạo

Để cùng nhau kiến tạo phong trào

Chung lòng hợp sức đồng bào

Công đồn chẳng ngại,vượt hào sá chi

Cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ bùng nổ

Quân thù đã khủng bố dã man

Giặc Tây đàn áp bạo tàn

Nhiều người Cách mạng trung can bị đày

Nàng nhiệt tình hăng say cứu nước

610.Pháp không khuất phục được Minh Khai

Chúng liền kết án khổ sai

Buộc nàng phải chịu tù đày chung thân

Để uy hiếp tù nhân cộng sản

Pháp tăng thêm hai án tử hình

Minh Khai trước lúc hy sinh

Nàng đề ra việc tự mình làm ngay

Đã âm thầm viết vài dòng chữ:

“Hứa với anh,em giữ lòng son

Luôn luôn thương nhớ chồng,con

620.Dù cho ngã xuống,không còn gặp anh

Nguyện suốt đời trung thành với Đảng

Mãi là người Cách mạng kiên cường

Mong anh ở chốn khám đường

Trui rèn nghị lực phi thường vượt qua”

Cuộn mảnh giấy nhanh và gọn quá!

Nhét vào điếu thuốc lá vừa xong

Gởi ra Côn Đảo cho chồng

In hình khắc bóng ở trong tim nàng.

Rồi vội vàng gởi lời cảm tạ

630.Những người đồng chí đã nhiệt tình

Bấy lâu nuôi dưỡng Hồng Minh

Ân cần chăm sóc,hết mình giúp nhau.

Thật đớn đau lòng con hiếu thảo

Nàng tước vải quần áo trong tù

Để đan áo gối công phu

Gởi về tặng mẹ cần cù,giỏi giang.

Những cán bộ gan vàng dạ sắt [13]

Đã bị bắt giam ở nhà lao

Khổ thân các bậc anh hào

640.Công to,đức tốt,thanh cao,nhân từ

Ngày ấy,ra ngã tư Giếng Nước [14]

Cùng Minh Khai đứng trước pháp trường

Bị Tây xử bắn thảm thương

Nhiều người cộng sản kiên cường hy sinh.

Trước khi Pháp thi hành bản án

Nàng bình thản diễn thuyết thao thao

Với lòng yêu nước dạt dào

Giúp cho chiến sĩ,đồng bào mình nghe.

Không hề e quân thù đàn áp

650.Nàng nói bằng tiếng Pháp đôi lời

Để Tây thấu hiểu sự đời

Việc làm chính nghĩa của người Việt Nam

Quyết nói cho lũ tham tàn rõ

Còn xâm lược ắt có chiến chinh

Dân ta yêu chuộng hòa bình

Xả thân cứu nước,quên mình đuổi Tây

Nàng ngã xuống,trời mây man mác

Sau khi nêu tội ác quân thù

Từ đây thoát khỏi ngục tù

660.Minh Khai giã biệt nghìn thu nước nhà

Đang tuổi thanh xuân mà vĩnh quyết

Những người con nước Việt anh hùng

Trải qua lắm cảnh lao lung

Nhân dân,đồng chí vô cùng tiếc thương

Hồng Phong ở khám đường Côn Đảo

Chưa nhận được tin báo về nàng

Minh Khai đã xuống suối vàng

Ra đi mãi mãi mà chàng chẳng hay.

Kể từ ngày Minh Khai tạ thế

670.Hy sinh để bảo vệ sơn hà

Hơn mười tháng đã trôi qua

Trưa hè nung nấu đảo xa oi nồng

Lê Hồng Phong ngồi trong ngục thất

Lính Ấn Độ từ đất liền ra

Cùng nhau nói chuyện qua loa

Hồng Phong bỗng hỏi dò la lính này:

“Nữ đồng chí Minh Khai người Việt

Xét xử chưa? Ông biết hay không?”

Vừa khơi lại cảnh đau lòng

680.Vẫn còn in đậm ở trong tâm người

Nhớ Minh Khai lìa đời buổi ấy

Lòng người lính cảm thấy nao nao

Nghiêng mình ngả mũ cúi chào

Trong niềm xúc động nghẹn ngào thốt ra:

“Minh Khai bị người ta xử bắn

Nên bà lớn ắt hẳn mất rồi!”

Hồng Phong nghe kể khúc nôi

Vô cùng đau đớn,bồi hồi tiếc thương.

Chàng trông về quê hương buồn bã,

690.Như là pho tượng đá im lìm

Lặng nghe nhoi nhói con tim

Vợ hiền khuất núi biết tìm nơi đâu!

Bé Hồng Minh ban đầu mất mẹ

Rồi đây ái nữ sẽ mất cha

Thương con nhớ vợ thiết tha

Hồng Phong cảm thấy xót xa trong lòng

Chốn xà lim chàng mong nhớ mãi

Bỗng nhiên kỷ niệm lại tràn về

Nhớ đôi mắt của hiền thê

700.Ở Nga đông đến lạnh tê tái người

Nhớ lúc cùng ngồi nơi ghế đá

Trong công viên thong thả dạo quanh

Bên nhau giây phút yên lành

Viết thơ phổ nhạc tạo thành bài ca…

Qua bao ngày khảo tra,giam giữ

Kiên tâm chịu nhiều thứ cực hình

Nên Hồng Phong đã hy sinh

Tận trung với Đảng,tận tình với dân

Lúc lâm chung ân cần nhắn gởi:

710.”…Nhờ đồng chí nói với Đảng ta

Tới giờ phút sắp đi xa

Hồng Phong chiến đấu,xông pha đến cùng

Vẫn một lòng thủy chung son sắt

Với niềm tin bền chặt vững vàng

Sẽ giành thắng lợi vẻ vang

Tương lai nước Việt huy hoàng,xanh tươi…”

Vô cùng tiếc thương Người Cách Mạng

Suốt cuộc đời vì Đảng vì dân

Luôn luôn giữ vững tinh thần

720.Vào tù ra khám bao lần sá chi

Đã cùng nhau kiên trì vượt khó

Máu anh hùng nhuộm đỏ nhà lao

Hy sinh để cứu đồng bào

Nghìn thu tỏa sáng như sao giữa trời

Sống mãi trong tim người nước Việt

Rạng rỡ danh tuấn kiệt ngàn nơi

Tấm gương trung liệt sáng ngời

728.Nhân dân,chiến sĩ đời đời tri ân.

 

Tác giả: Phạm Văn Náng

Bút danh: Thi Nang

Viết xong vào lúc 10 giờ 54 phút sáng,ngày 29/3/2019 tại ấp Gò Nổi,xã An Nhơn Tây,huyện Củ Chi,thành phố Hồ Chí Minh (ngày 24/02/2019-năm Kỷ Hợi)

Chốn xà lim chàng mong nhớ mãi
Bỗng nhiên kỷ niệm lại tràn về
Nhớ đôi mắt của hiền thê
700.Ở Nga đông đến lạnh tê tái người
Nhớ lúc cùng ngồi nơi ghế đá
Trong công viên thong thả dạo quanh
Bên nhau giây phút yên lành
Viết thơ phổ nhạc tạo thành bài ca…
Qua bao ngày khảo tra,giam giữ
Kiên tâm chịu nhiều thứ cực hình
Nên Hồng Phong đã hy sinh
Tận trung với Đảng,tận tình với dân
Lúc lâm chung ân cần nhắn gởi:
710.”…Nhờ đồng chí nói với Đảng ta
Tới giờ phút sắp đi xa
Hồng Phong chiến đấu,xông pha đến cùng
Vẫn một lòng thủy chung son sắt
Với niềm tin bền chặt vững vàng
Sẽ giành thắng lợi vẻ vang
Tương lai nước Việt huy hoàng,xanh tươi…”
Vô cùng tiếc thương Người Cách Mạng
Suốt cuộc đời vì Đảng vì dân
Luôn luôn giữ vững tinh thần
720.Vào tù ra khám bao lần sá chi
Đã cùng nhau kiên trì vượt khó
Máu anh hùng nhuộm đỏ nhà lao
Hy sinh để cứu đồng bào
Nghìn thu tỏa sáng như sao giữa trời
Sống mãi trong tim người nước Việt
Rạng rỡ danh tuấn kiệt ngàn nơi
Tấm gương trung liệt sáng ngời
728.Nhân dân,chiến sĩ đời đời tri ân
Thi Nang
Viết xong vào lúc 10 giờ 54 phút sáng,ngày 29/3/2019 tại ấp Gò Nổi,xã An Nhơn Tây,huyện Củ Chi,thành phố Hồ Chí Minh (ngày 24/02/2019-năm Kỷ Hợi)
Trân trọng cảm ơn quý thi hữu và độc giả đã dành chút thì giờ quý báu để đọc tác phẩm “TẤM GƯƠNG TRUNG LIỆT DIỄN CA” này.

Lê Hồng Phong ngồi trong ngục thất
Lính Ấn Độ từ đất liền ra
Cùng nhau nói chuyện qua loa
Hồng Phong bỗng hỏi dò la lính này:
“Nữ đồng chí Minh Khai người Việt
Xét xử chưa? Ông biết hay không?”
Vừa khơi lại cảnh đau lòng
680.Vẫn còn in đậm ở trong tâm người
Nhớ Minh Khai lìa đời buổi ấy
Lòng người lính cảm thấy nao nao
Nghiêng mình ngả mũ cúi chào
Trong niềm xúc động nghẹn ngào thốt ra:
“Minh Khai bị người ta xử bắn
Nên bà lớn ắt hẳn mất rồi!”
Hồng Phong nghe kể khúc nôi
Vô cùng đau đớn,bồi hồi tiếc thương.
Chàng trông về quê hương buồn bã,
690.Như là pho tượng đá im lìm
Lặng nghe nhoi nhói con tim
Vợ hiền khuất núi biết tìm nơi đâu!
Bé Hồng Minh ban đầu mất mẹ
Rồi đây ái nữ sẽ mất cha
Thương con nhớ vợ thiết tha
Hồng Phong cảm thấy xót xa trong lòng
Thi Nang
(còn tiếp)

Không hề e quân thù đàn áp
650.Nàng nói bằng tiếng Pháp đôi lời
Để Tây thấu hiểu sự đời
Việc làm chính nghĩa của người Việt Nam
Quyết nói cho lũ tham tàn rõ
Còn xâm lược ắt có chiến chinh
Dân ta yêu chuộng hòa bình
Xả thân cứu nước,quên mình đuổi Tây
Nàng ngã xuống,trời mây man mác
Sau khi nêu tội ác quân thù
Từ đây thoát khỏi ngục tù
660.Minh Khai giã biệt nghìn thu nước nhà
Đang tuổi thanh xuân mà vĩnh quyết
Những người con nước Việt anh hùng
Trải qua lắm cảnh lao lung
Nhân dân,đồng chí vô cùng tiếc thương
Hồng Phong ở khám đường Côn Đảo
Chưa nhận được tin báo về nàng
Minh Khai đã xuống suối vàng
Ra đi mãi mãi mà chàng chẳng hay.
Kể từ ngày Minh Khai tạ thế
670.Hy sinh để bảo vệ sơn hà
Hơn mười tháng đã trôi qua
Trưa hè nung nấu đảo xa oi nồng
Thi Nang
(còn tiếp)